Aslında yaban mersini yüzyıllardır bilinen bir meyvedir; 1862’lere kadar uzanan bir literatür geçmişi vardır. Ancak yaban mersininin ünü, 2. Dünya Savaşı sırasında uçak pilotlarının görme yeteneklerini artırdığının anlaşılmasıyla yayılmıştır. Bu meyve hakkında 1960’lardan sonra çeşitli laboratuar ve klinik deney araştırmaları yapılmıştır. Neticede günümüz modern tıbbının tedavi destekleyici meyveler literatüründe iyi bir yer edinmiştir. Bu meyve hakkında Osmanlı döneminde de bazı kaynaklara rastlanmaktadır. Bu kaynaklarda yaban mersininin ticari bir bitki olduğundan bahsedilmektedir.
Rize’de Likapa, Trabzon’da Ligarba, Lifos veya Trabzon Üzümü, Rize Pazar ilçesinde Kaskanaka, Rize Ardeşen ilçesinde Çera (Çela), Artvin’de Morsivit veya Mahabak, Giresun’da Çalı Çiçeği, diğer bölgelerde ise Ayı Üzümü, Çay Üzümü veya Çoban Üzümü olarak isimlendirilen ve literatürümüze Yaban Mersini olarak giren bu üzümsü meyve puslu veya parlak mavi rengi ile Mavi Altın (blue gold) olarak nitelendirilmektedir. İngilizcesi Blueberry olarak bilinen yaban mersini, sağlık meyvesi olarak da tanınmaktadır.
Yaban Mersini Faydaları
Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır.
Ayrıca çayı kadınlarda özel günlerin etkisini azalır. Böylece düzene girer.
Yaban mersini çayı idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi göstermektedir.
Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir.
Çünkü anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahiptir.
Kansere karşı savaşan ellagic-asit içeriği oldukça yüksektir
Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar.
Taze olarak yenildiğinde kanı temizler.
Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriği düşüktür.
Kan şekerini düşürür
Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliği vardır.
Kan kolesterolünü düşürür.
Pektin içeriği yüksektir ve kalp krizi riskini azaltır.
Gece görüş kabiliyetini artırır.
HIV virüsünün tekrarlanmasını azaltır.
Damar elastikliğini artırır
Vücutta bioaktif madde olarak kullanılan polifenoller, aktokyaninler, flavanoller ve tanenlerce zengindir.
Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır.
Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.
Diğer Faydaları
Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler.
Damar sertliği oluşumunu engeller.
Varis ve basur’u (hemoroit) iyileştirir.
Sakinleştirici özelliği vardır.
Ağız içi yaralarını iyileştirir.
İltihaplar için dezenfektan özelliği taşır.
